İstanbul Beyoğlu’nun en güzel ve en eski semtlerinden biri olan Hasköy’de merkezi bir konumda bulunan “Aynalıkavak Kasrı”, hem mimari yapısı hem de tarihi dokusu ve iç mekan süslemeleriyle İstanbul’da görülmeye değer en popüler gezi duraklarından bir tanesi.
Kasrın bulunduğu alan Bizans döneminde imparatorların dinlenme ve eğlenme yeri olarak hizmet veriyormuş. Fatih’in İstanbul’u fethinden sonra da Osmanlı döneminde önemli bir yere sahip olmuş bu bölge, Padişahların da aynı amaçla kullandığı yermiş. Buraya Osmanlı tersanesi kurulduktan sonra bölgeye ”Tersane Hasbahçesi” adı verilmiş. Daha sonra da bahçenin bulunduğu alana yapılar inşa edilmeye başlanmış. Yıllar sonra bu yapılar çoğalmış ve bölgeye de ”Tersane Sarayı” adı verilmiş.
İstanbul’un en büyük dört sarayından biri haline gelmiş olan Tersane Sarayı, 17. yüzyılın başlarında Aynalıkavak Sarayı ismiyle anılmaya başlanmış. İşte bugün bahçedeki bu kasır da, saray içerisindeki yapılar arasından günümüze kadar gelebilmeyi başarmış tek yapıdır.
Geleneksel mimarisi ve dekorasyonuyla şehirdeki diğer yapılardan biraz daha farklı olan bu tarihi yapı, 17. ve 18. yüzyıllardaki yapı ve süsleme özelliklerini günümüze taşır. Son restorasyonu tamamlandıktan sonra 5 Kasım 2010 tarihinde kapılarını aralayan kasır, kurulduğu günden günümüze İstanbul’un en önemli çekim merkezlerinden biri olmayı sürdürüyor.
İstanbul’da tüm kasırlar ve diğer turistik cazibe merkezleri hakkında bilgileri, detaylı İstanbul gezi rehberi adlı yazımızda bulabilirsiniz.
Yazı İçerisindeki Başlıklara Git
Aynalıkavak Kasrı Hakkında Bilgiler
Kasır, günümüzde küçük bir müzik aletleri müzesine ev sahipliği yapmasıyla da dikkat çekiyor. Kasrın en önemli ve en sevilen odaları ise III. Selim’in kullandığı Beste Odası, Arz Odası ve Divanhane’dir.
Milli Saraylara bağlı olan kasır, yemyeşil bir alan ile çevrili korunun içinde yer alıyor.
Kapıdan içeri girdiğinizde sizi ilk olarak Divanhane karşılıyor. Buranın tavan eteğinde Sultan III. Selim’in altın yaldızlı tuğrası, pencereler üzerinde ise Yeserizade’nin ”ta”lik hat ile yazmış olduğu Enderüni Fazıl’ın bu kasrı öven, 1792 tarihli şiiri bulunuyor. Divanhane bölümünün pencereleri üzerinde yine Yeserizade’nin ”ta”lik hat ile yazdığı Şeyh Galip’in III. Selim’i öven 54 beyitlik şiiri de var.
Arz Odası, birçok önemli toplantının yapıldığı ve misafirlerin ağırlandığı yermiş.
III. Selim’in çalışma odasında yer alan hemen hemen her şey sedef kaplamalı olarak tasarlanmış. Beste odası, III. Selim’in Türk musikisine 14 makam kazandırdığı ve birçok bestesini yaptığı bölümdür. Yine burada Yeserizade’ye ait hat sanatı da bulunuyor.
Kasrın alt katına Türkiye’nin ilk musiki müzesi kurulmuş. Burada birçok Osmanlı musikisi aletleriyle, Sultan Abdülhamid’in torunu Gevheri Osmanoğlu ve varislerinin 1984 yılında bağışladığı sazlar, nota ve kitaplar da yer alıyor. Bunun yanı sıra müzede Neyzen Teyfik’in farklı türdeki neyleri ve Türk musikisinin en önemli bestekarlarının kayıtlarının bulunduğu taş plakları da görebiliyorsunuz.
Aynalıkavak Kasrı kim tarafından yapılmıştır ? ; Yeni kasrın mimarının Kirkos Balyan Kalfa (1767-1831) olduğu söylense de, o tarihlerde 23-24 yaşlarında olan Balyan’ın kasrı temelden itibaren gerçekleştirmiş olmasına ihtimal verilmemektedir.
Kasrın ismini tam olarak nereden aldığı bilinmiyor olsa da, III. Ahmed’e kasrı dekore etmesi için hediye edilmiş Venedik aynalarından almış olabileceği tahmin ediliyor.
Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında 1784 yılında imzalanan, Rusya’nın Kırım işgalini kabul eden ”Aynalıkavak Antlaşması” da burada imzalanmış.
Aynalıkavak Kasrı Nerede ve Nasıl Gidilir ?
Aynalıkavak Kasrı, İstanbul Beyoğlu ilçesinde Hasköy semtinde bulunuyor. Kasra ulaşım için birçok alternatif bulunmaktadır.
Kasra İETT otobüsleriyle ulaşım için 36T, 47, 47Ç, 47E, 47N, 54HŞ, 54HT, 54TE ve 1453 nolu otobüsleri kullanabilirsiniz. Kasra en yakın otobüs durağı ise, Aynalıkavak Otobüs Durağı’dır. Ayrıca Hasbahçe ve Cami Altı otobüs durağı da kasra kısa bir yürüme mesafesinde bulunuyor.
Kasra metrobüsle ulaşım için de, 34, 34A ve 34G nolu metrobüs hatlarını kullanabilirsiniz. En yakın durak ise, Halıcıoğlu Metrobüs Durağı’dır (yarım saat yürüme mesafesinde).
Kasra metro ile ulaşım için ise, M2 Şişhane – Darüşşafaka metro hattını kullanabilirsiniz. Şişhane metro istasyonundan indikten sonra ister 35-40 dakika yürüyerek isterseniz de, İETT otobüsleriyle kasra ulaşabilirsiniz.
Aynalıkavak Kasrı Giriş Ücreti
Aynalıkavak Kasrı giriş ücreti 2024 ; Yabancı ziyaretçi 200 TL, yerli ziyaretçi yetişkin 100 TL ve indirimli ise 50 TL’dir. Eskiden müzekartın geçerli olmadığı kasırda, artık müzekart geçiyor.
Pazartesi günleri dışında haftanın her günü açık olan kasrı 09:00-18:00 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz.
Aynalıkavak Kasrı Kahvaltı Fiyatları
Ihlamur Kasrı, Hidiv Kasrı ve Küçüksu Kasrı gibi, Aynalıkavak Kasrı’nda da kahvaltı hizmeti bulunuyor. Pazartesi günleri dışında haftanın her günü 09:00-18:00 saatleri arasında hizmet veren kafeteryada ister güzel bir hafta sonu kahvaltısı, isterseniz de atıştırmalık bir şeyler yiyebilir, kasır gezinizden sonra yorgunluk kahvesi içebilirsiniz.
Kasırda hafta içi serpme kahvaltı fiyatı 250 TL, hafta sonu ise 350 TL’dir. Güncel kahvaltı fiyatları için 0212 256 97 50 nolu telefonu arayabilirsiniz.
–Fiyatlar 2024 mayıs ayında güncellenmiştir.
Kasır, oldukça geniş bir alana kurulu olduğundan ve oldukça detaylı bir gezi gerektirdiğinden en azından 1.5-2 saatinizi kasır gezisi için ayırın. Yemyeşil bir koru içerisinde bulunan kasra, güzel bir hafta sonu kahvaltısı için de gelebilirsiniz.
Aynalıkavak Kasrı Tarihi
Bizans döneminde imparatorlara ait bir gezinti ve dinlenme yeri olan, Okmeydanı yamaçlarından Haliç kıyılarına doğru uzanan alan, İstanbul’un fethinden sonra Osmanlı sultanlarının da ilgisini çekmiş. Bölge, koruluk içerisine kurulan Osmanlı Tersanesi’nden dolayı, Tersane Hasbahçesi olarak anılmaya başlamış.
Bu Hasbahçe içerisinde bilinen ilk yapı, Kaptan-ı Derya Halil Paşa’nın Sultan I. Ahmed için 1613 yılında yaptırdığı kasırdır. Sonraki yıllarda yeni kasırlar, köşkler ve bunlara ait ilave yapılarla Tersane Sarayı son şekline kavuşur. Sarayın oldukça geniş bahçesinde yer alan, Haliç’e bakan bu yeni kasırlardan biri de Sultan III. Ahmed’in şehzadeleri için düzenlenen sünnet düğününe ev sahipliği yapmış olan Aynalıkavak Kasrı’dır.
Tersanenin büyüyüp genişlemesiyle, saraya ait olan yapılar zamanla teker teker yok olmuş. 1802 yılında tamamen yıkılmış olan saraydan geriye sadece Aynalıkavak Kasrı kalmış.
Tarihinde Daire-i Hümayun, Hasbahçe Kasrı ve Hasoda Kasrı gibi isimlerle de anılmış olan bu tarihi yapı, günümüzdeki görkemli görünümüne Sultan III. Selim döneminde (1789-1807) kavuşmuş. Sultan Abdülmecid döneminde (1839-1861) ise kasır yeniden elden geçirilerek restorasyonu yapılmış.
Yaklaşık 300 yıldır Haliç kıyılarını süsleyen kasır, 1975 yılından sonra Milli Saraylar yönetimine geçer ve 1984 yılında da bir müze-saray olarak ziyarete açılır. Günümüzde de bir müze-saray olarak hizmet veren kasır, İstanbul’da gezilecek en güzel yerler arasında yer alır.
Aynalıkavak Kasrı Mimari Özellikleri
Kasır, kara tarafındaki cephesi tek, deniz tarafındaki cephesi iki katlı kütlesiyle meyilli olan zemine uygun bir yerleşim gösterir. Süsleme bakımından da çağının beğenisini yansıtan kasır, özellikle besteci III. Selim Dönemi kültürünün birçok öğesine ev sahipliği yapıyor. Bu kültürün başlıca simgeleri olan mangal kandil, sedir kanepe gibi mobilyalar ile döşenmiş odalar, günümüzde yok olmuş bir yaşam biçiminin görünümlerini sergiliyor.
Çifte Divanhane çevresinde gelişen 3 sofalı planıyla, 18. yüzyıl Osmanlı dönemi saraylarının geleneksel özelliklerini taşıyan kasır, odalarıyla da dikkat çeker. Sofaların bir tarafında sultanın önemli misafirleri kabul ettiği Arz Odası ve 3 oda, diğer tarafında ise giriş sofası ve iki oda bulunur.
Üzeri sadece dışarıdan görülebilen bir kubbe ile örtülmüş olan Okmeydanı yönündeki divanhanenin tavan eteğinde, Sultan III. Selim’in altın yaldızlı tuğrası ve Yeserizade’nin ”ta”lik hat ile yazdığı şiiri bulunur.
Günümüzde bir müze-saray olarak hizmet veren kasrın zemin katında Topkapı Sarayı Müzesi’nde yer alan görsel kaynaklar, bazı kurum ve kişilerin hediye ettiği çalgıların bir araya getirilmesiyle Türk Çalgıları Sergisi’ne dönüştürülmüş.
Kasrın en sevilen yerlerinden biri de, bahçesi. Burada özellikle yaz aylarında ziyaretçilerin bir şeyler yiyip içebileceği kafeterya hizmeti de veriliyor. İster güzel bir hafta sonu kahvaltısı isterseniz kasır ziyareti sonrası oturup yorgunluk kahvesi içebileceğiniz bu kafeterya da, ziyaretçiler tarafından bir hayli ilgi görüyor. Buradaki kafeterya hafta sonları (yaz aylarında) biraz kalabalık olabiliyor. Bu yüzden kasırda kahvaltı yapmayı planlıyorsanız, ya önceden rezervasyon yaptırın ya da sabahın en erken saatlerini tercih edin deriz.
YAKINLARDA NELER VAR ?
İstanbul’un en popüler ve en hareketli ilçelerinden biri olan Beyoğlu’nda bulunan kasır yakınlarında çok sayıda tarihi ve turistik cazibe merkezlerini de bulabilirsiniz. Ayrıca İstanbul’un sevilen müzelerinden biri olan Rahmi M. Koç Müzesi’de kasra oldukça yakın bir konumda bulunur.
Göz At ;